مطالعه ی اثربخشی ژل غنی پلاکتی و نانوذرات هیدروکسی آپاتیت در روند ترمیم نقایص استخوانی با اندازه بحرانی در فک پایین سگ

نانوهیدروکسی آپاتیت یک ماده استئوکنداکتیو بوده که اخیراً به عنوان پیوند استخوانی در برخی تحقیقات مورد استفاده قرارگرفته است. این ذرات به دلیل داشتن مزایایی نظیر خلوص بالاتر، داشتن ارتباط بیشتر با سلول های اطراف خود، بازجذب سریع تر و تعداد بیشتر مولکول ها در واحد سطح نسبت به هیدروکسی آپاتیت معمولی سرعت ترمیم استخوان را بیشتر افزایش می دهند. از طرف دیگر پلاسمای غنی از پلاکت نیز به عنوان منبع فاکتورهای استئواینداکتیو برای ترمیم استخوان مورد استفاده قرار می گیرد. بدین ترتیب مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثربخشی ترکیب نانوهیدروکسی آپاتیت و ژل غنی پلاکتی بر روند ترمیم نقایص استخوانی انجام گردید. برای این مطالعه 15 سگ نر در نظر گرفته شد. 6 نقیصه گرد به قطر 5 میلی متر در هر دوطرف فک پایین ایجاد گردید و سپس در هر نقیصه یکی از مواد زیر کار گذاشته شد: هیدروکسی آپاتیت معمولی، نانوهیدروکسی آپاتیت، ژل پلاکتی، ترکیب ژل پلاکتی و هیدروکسی آپاتیت و ترکیب نانوهیدروکسی آپاتیت و ژل پلاکتی. در نهایت یک نقیصه نیز به عنوان گروه کنترل خالی ماند. ارزیابی ترمیم نقیصه ها با اخذ رادیوگراف در روزهای 0، 7، 14، 21، 28، 35، 42، 49 و 56 و نیز با استفاده از روش هیستوپاتولوژیک در روزهای 14، 28 و 56 صورت گرفت. نتایج رادیولوژیک مشخص نمود که ترکیب نانوهیدروکسی آپاتیت و ژل پلاکتی بیشترین امتیاز ترمیم را در بین گروه های مختلف و در روزهای متفاوت کسب نموده است (به ترتیب 6/0، 1، 6/1، 2، 2/2 و 2/2 از 3)، اگر چه این تفاوت معنی دار نبوده است. همچنین ارزیابی هیستوپاتولوژی در روزهای متفاوت نشان داد تفاوت معنی داری میان گروه های مختلف در روزهای 14، 28 و 56 وجود ندارد، اما ترکیب نانوهیدروکسی آپاتیت و ژل پلاکتی بیشترین میانگین درصد ترمیم را در مقایسه با گروه های دیگر به-دست آورده است (به ترتیب 95/41، 04/45، 53/54). اگرچه نتایج حاصل از مطالعه حاضر نتوانست به صراحت از برتری اثر ترمیمی ترکیب نانوهیدروکسی آپاتیت در کنار ژل پلاکتی در نقیصه تجربی فک سگ دفاع نماید اما با توجه به وجود مشکلات احتمالی در فرآیند انجام این مطالعه از یک سو و نتایج مثبت به دست آمده از سایر مطالعات در رابطه با به کارگیری ژل پلاکتی در کنار هیدروکسی آپاتیت گرانوله از سوی دیگر، هم چنان احتمال نقش موثر ترکیب ژل پلاکتی و نانوهیدروکسی آپاتیت در روند ترمیم نقیصه های استخوانی مطرح است که برای بررسی این موضوع نیاز به انجام مطالعات بیشتر در سایر مدل های حیوانی می باشد.